Գործնական քերականություն

Գործնական քերականություն

2.Տրված զույգ բառերից ընտրի՛ր մեկական արմատ և կազմել մեկական բարդ բառ. ընդամենը 6 բառ:

ա) Ձայնագրել -բարձրաձայնել
դասամատյան-դասընթաց

Տոնահանդես -տոնախմբություն
 անփառունակ-փառակալած

Լուսահորդ -լուսանկարիչ
 ամփոփագիր-ամփոփագրված

Թռիչքադաշտ- դաշտավայր
ուղղություն-ուղղաձիգ

Բարյացակամ-բայրաբեր
 կրթօջախ-

Կապավոր -կապված
լեռնաշղթա-հեծանիվաշղթա

բ) Զարդատուփ -զարդարված
մտապատկեր-պատկերազարդ

Արևմտամետ -արևմտահայ
ամանոր-նորաձևություն

Եռանկյուն -եռացող
սնահավատ-հավատացյալ

Համերգասրահ -զգեստասրահ

խաղողօրհնեք-խաղալիք

Սահմանագիծ -սահմանապահ
 առաջադրանք-առաջադրյալ

Ծառատունկ -ծառարմատ

 տոհմացեղային-ցեղասպանություն

3. Փակագծերում տրված բառերը տեղադրի՛ր նախադասության մեջ՝ ըստ անհրաժեշտության ենթարկելով փոփոխությունների:

Եվ շրջելով հայացքը՝ նայեց երկինք՝ արշալույսի մեջ թաթախուն, կապույտի մեջ ճախրող թռչուններին:

Խորշոմած ճակատը սեղմած ծնկները, ձեռքերը հյուսած մրրկածեծ գլխի վրա՝ հոգնած ու հուսաբեկ ընկավ դռան առջև և սպասեց դրա բացվելուն։

Ի վերջո կըմբռնի, որ … դուրս ելնել,այլապես պիտի … և … պատերի ու … ծանր գերանների տակ:

( թաղել, ստիպել, ձեղուն, ջախջախել):

Զարմացած էր, որ Լիլիթին տեսնելու վայրկյանից սիրտը լցվել էր մի քաղցր զգացմունքով, և այդ օրվանից սկսած՝ դրախտը հազար անգամ ավելի գեղեցիկ դսռավ:

4. Արմատական բառարանից  դուրս գրի՛ր և բացատրի՛ր այս բառերը.

Ագապ —աղքատներին ճաշ տվող։(թարգմանաբար նաև նշանակում  է սեր։

ազն —ազգ,սերունդ ,ցեղ նաև ազատ և ազնվական։

ընկեր —ընկերակից ,բարեկամ (նոր գրականության մեջ նաև խոսքընկեր և դասընկեր):

բալ —կեռաս,գիլաս(բժշկական տարբերակով նաև ֆիշնյա

կարդալ —ձայնել,գոչել, բարձրաձայն կարդալ

նախարար-հին հայոց իշխանական աստիճան։

ուստր-արու զավակ

ագի- պոչ(ձիու եզան պոչ) նոր գրականության մեջ ագեվազ (կենգուրու)

1.Կազմի՛ր հոգնակի բարդ բառեր՝ տրված բառերը գործածելով իբրև վերջնաբաղադրիչ։

Օրինակ՝ շար—հարցաշար, մրցաշար, պատշարներ։

Ծառ-տոհմածառ,տոնածառ

Քույր-մորաքույր,հորաքույր,հարսնաքույր

Հարս-նորահարս,ջրահարս

Մատ-ցուցամատ,մատնեմատ

Ազդ-գովազդ,բնազդ

Կետ-վերջակետ,ստորակետ

Ցույց-տոնացույց,նստացույց,ժամացույց

Անցք-լուսանցք,միջանց,լեռնանցք

Շար-հարցաշար,ստեղնաշար

Երթ-ուղերթ,չվերթ

Ոսկր-այտոսկր,կրծոսկր,փղոսկր

Աստղ-լուսաստղ,կիսաստղ

Եզր-ծովեզր,գետեզր

Արկղ-գանձարկղ,դրամարկղ,փոստարկղ

2.Կազմի՛ր հետևյալ բառերի հոգնակին, բացատրի՛ր ինչու՞ -եր և  ինչու՞ -ներ վերջավորությունն են ստացել։

Ցուրտ- ցրտեր (միավանկ բառ)

Փունջ- փնջեր (միավանկ բառ)

Գամփռ- գամփռեր (մեկուկես վանկանի գոյական)

Ձեռագիր- ձեռագրեր (բարդ բառ՝ միավանկ վերջնաբաղադրիչով, առարկայական իմաստով)

Գյուղացի- գյուղացիներ (բազմավանկ բառ)

Փիդայի- ֆիդայիներ (բազմավանկ բառ)

Հողագոծ- հողագործներ (բարդ բառ՝ միավանկ վերջնաբաղադրիչով, բայական իմաստով)

Վիպասան- վիպասաններ (բազմավանկ բառ)

Ռումբ- ռումբեր (միավանկ բառ)

Լիցք- լիցք եր (միավանկ բառ)

Արկղ- արկղեր (մեկուկես վանկանի գոյական)

Պատշար- պատշարներ (բարդ բառ՝ միավանկ վերջնաբաղադրիչով, բայական իմաստով)

Անձրևաջուր- անձրևաջրեր (բարդ բառ՝ միավանկ վերջնաբաղադրիչով, առարկայական իմաստով)

Նուռ- նռներ (միավանկ բառ ն գրաբարյան վերջնահնչյունով- նուռն)

Հարս- հարսներ (միավանկ բառ ն գրաբարյան վերջնահնչյունով- հարսն)

Մարգարտաշար- մարգարտաշարեր (բարդ բառ՝ միավանկ վերջնաբաղադրիչով, առարկայական իմաստով)

Պատմվածքների վերլուծում:
Գործնական քերականություն

1.Նախադասության մեջ ընդգծված բառերը դարձրու եզակիև բացատրիր, թե ի՞նչ է փոխվում:

Մայրը քնքշորեն շոյեց երեխայի գանգուրը (դուրս եկավ ներ  մասնիկը):

Հուզմունքից ծունկը ծալվեց (Ու ձայնավորը սղվել էր):

Տղան սահում էր դահուկով(դուրս եկավ ներ  մասնիկը):

Շատ քայլելուց ոտքս  հոգնել են(դուրս եկավ եր  մասնիկը):

Արամը բարկությունից մատ(ն)էր կոտրատում:(դուրս եկավ ներ մասնիկը):

Աղջիկն (աչքն) էր կկոցել արևից:(դուրս եկավ եր  մասնիկը):

.Նախադասության մեջ ընդգծված բառերը դարձրո՛ւհոգնակի և փորձի՛ր բացատրել, թե ինչ է փոխվում:

Կաթ(ները) տա՛ր  խոհանոց:

Կաթի ամբողջ սեր(երը) քաշել ու հյուրասիրում էր քաղաքից եկածներին :

Ալյուր(ները) սեղանին էր դրել ու պատրաստվում էր խմորշաղախելու:

Լողափի ավազ(ները) ասես մաղած լիներ:

Ցորեն(ները) ամբարում են պահել:

Երեխայի չարություն(ները)  արդեն բարկացնում էր մորը:

3.Կետերը փոխարինի՛ր փակագծում տրված բառերի եզակիկամ հոգնակի ձևերով՝  դրանց հետ համաձայնեցնելով ընդգծված բայերը:

Խոնավ, ծովի բույրով հագեցած  օդներ վանել  խառնիխուռն մտքերը:

Լույսն  ու ջերմություն  մարդիկ արևից են ստանում:

Երեկոյան բոլոր հիվանդների ջերմությունը բարձրացավ:

փոշին ծածկել է ամբողջ քադաքը:

Հիմա լվացքը տարբեր փոշիներ են անում:

Եթե սննդի  հարցը լուծվի, կարելի է այստեղ մի երկուշաբաթ ապրել:

1.Անուղղակի խոսքերը դարձրո՛ւ ուղղակի:

Ծերունին վճռական տեսքով ասաց, որ հասավ նաև իր գործելուժամանակը:

Հասավ նաև իմ գործելու ժամանակը,-վճռական դեմքով ասաց,ծերունին:

Նա զարմացավ, թե ի՛նչ է կրակը, ինքը չի վախենում կրակից:

Ի՛նչ է կրակը,ես չեմ վախենում կրակից,-զարմացավ նա:

Նա խնդրեց, որ նավապետը բացատրի, թե ի՛նչ է պատահել իրենց ջրին:

Նավապետ բացատրիր ,թե ինչ է պատահել մեր ջրին,-խնդրեց նա:

Խոհարարն ասաց, որ ինքը գործ չունի մեր փորձերի հետ, իրենիսկական մաքուր ջուր է պետք:

Ես գործ չունեմ ձեր փորձերի հետ , ինձ իսկական մաքուր ջուր է պետք,- ասաց խոհարարը:

Բարկացած ընկերոջը հանգստացնելու համար ասում էր, որ նրա նմանուրիշ մեկն էլ չկա, ու դեռ ոչ ոք այդպիսի պայմաններում չի եղել ևայդպիսի բան չի արել:

Քեզ նման ուրիշ մեկն էլ չկա ,ու դեռ ոչ ոք այդպիսի պայմաններում չի եղել և այդպիսի բան չի արել,-ասում էր նա բարկացած ընկերոջը հանգստացնելու համար:

2.Կետադրի՛ր:

Պլատոնի Ատլանտիդան ամենազարմանալի ու հանելուկային լեգենդներից մեկը ,ավելի քան երկու հագար տարի հուզում է մարդկությանը:Երկուսուկես հազարամյակ շարունակ վեճեր են  ծավալվում Ատլանտիդայի՝ այդ առեղծվածային «երկրի» շուրջ, որտեղ հավանաբար պետք է փնտրել Արևելքի և Արևմուտքի խոշորագույն քաղաքակրթությունների արմատները :Սակայն այդ հեռավոր անցյալում ,Հին Եգիպտոսի պատմության առաջին հայտնի շրջանից էլ 4-5 հազարամյակ առաջ ամեն ինչ անէանում է անգիտության մշուշում ,այդտեղ թափանցելը դեռևս անհնարին է :Օվկիանոսների ստորջրյա խորությունները նույնիսկ քսանմեկերորդ դարի նախաշեմին շարունակում են մնալ մեր մոլորակի ամենաթույլ ուսումնասիրված բնագավառներից ,սակայն հետազոտությունների շրջանակը աստիճանաբար նեղանում է, քանի որ ծովային երկրաբաններն ավելի ու ավելի ակտիվորեն են թափանցում այնտեղ :Գլխավորն իհարկե դեռ առջևում է: Չնայած Ատլանտյան օվկիանոսի երկրաբանական տարեգրության որոշ էջեր արդեն ընթերցված են, Պլատոնը գրում է ,որ Ատյանտիդայի մասին լսել է իր պապի՝ց Կրիտիոսից ,իսկ վերջինս«իմաստունների իմաստուն»,- Սոլոնից :Դարավոր գաղտնիքը Սոլոնին են հաղորդել Նեղոսի դելտայում գտնվող Սաիս քաղաքի քուրմերը դեռևս մ. թ. ա. վեցերորդ դարում: Սաիսի տաճարում պահպանված քրմական գրքերում գրառումներ են եղել մարդկության պատմության վաղեմի իրադարձությունների վերաբերյալ ,որոնց մասին Հելլադայում չգիտեին կամ գուցե արդեն մոռացել էին այնտեղ:Եղել են գրառումներ նաև Հերակլեսյան սյուներից այն կողմ գտնվող ատլանտեերի հզոր տերության Ջիբրալթարի նեղուցի ատլանտների ու հին հելլենների միջև եղած պատերազմների, Ատլանտիդայի կործանման մասին:

Բառարանով բացատրիր հետևյալ բառերը

մարտակոչ-պատերազմելու հրավեր

շեփոր-փող (փչելով նվագվող գործիք)

շրշյուն-խրշտոց

վսեմ-վեհ գերագույն

մուժ-մշուշ.մէգ

գուժել-վատ լուր հայտնել

Բացատրիր հետևյալ հատվածները.

Եվ աշնան ցուրտ քամին ինձ մարտակոչ թվաց,

Թվաց կռվի կանչող հնչուն շեփոր,—

Եվ անձրևի շնչով երբ երեսիս հևաց —

Ինձ զգացի ես թարմ — և անչափ նո՛ր։ —

Աշնան ցուրտ քամին մարտակոչ է ձմռանը

անձրևային շնչով սառը կարծես թարմացավ

Եվ անձրևի թելերն ինձ թվացին թելեր՝

Աշխարհներին կապող և կյանքին խո՛ր,—

Անձրևը նրան թվաց ձմեռ տանող աշխարհներ և շատ հիշողություներ

Կարծես ծառե՛րն անգամ պայքարի են ելել,

Որ թոթափեն հույզերը — և դառնան նոր…

Իսկ ծառերը ազատվում են հին ու չոր տերևներից և ճյուղերից

Շրշյուն աշունն այսօր ինձ՝ գործ ու կյանք վսեմԵվ ո՛չ թե մուժ ու մահ ու անկում է գուժում։

կարծես կյանքը սկսել նոր էջից առանց վատ լուրերի և արարքների

բանաստեղծության հարմար անուն է Նոր մտքերով աշուն

Ապրեցնող աշուն

Մենք միշտ գիտենք ,որ գալու է խանդավառ ամռանից հետո մտամոլոր և անիմաստ տխուր աշունը :

Երբ դու միշտ մտացում ես քո նախկինում արաց բոլոր քայլերի մասին :

Աշունը կարծես մարդուն հնարավորություներ է տալիս ևս մեկ անգամ սկսել նոր էջից:

Աշնանը բոլորը կառուցում են շքեղ ապագա :Աշունը ապրեցնում է մարդուն ,թեկուզ ոմանց համար անկատար երազանքով ,բայց ստիպում է ապրել , չհանձնվել, հասկանալ սխալները և հնարավորություն տալ դրանք շտկել:

Նախագիծ «Մեր գյուղը»

Ես համարյա ամեն ամառ լինում եմ Այնթապ գյուղում :Այնթապը գտնվում է Արարատի մարզում  նախկինում ունեցել է Այնթապ նոր, Բեյբուդաբադ, Թազագյուղ, Թազաքենդ, Նորագեղ անվանումները։Այնթապը չունի շատ տեսարժան վայրեր որովհետև  1679 թվականի Երևանի ավերիչ երկրաշարժի հետևանքով գյուղն ամբողջովին ավերվել է և ամայացել ,բայց ունի հուշարձան երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին :

 Բնակչությունը այստեղ զբաղվում է բանջարաբոստանային կուլտուրաների մշակությամբ և այգեգործությամբ։

Գյուղն ունեցել է մի եկեղեցի՝ սուրբ Գրիգոր, որին կից գործում էր փոքր վարժարանը (Նորագեղ, Թազագյուղ)։

Ամառային ընթերցանություն 

Ես այս ամառային արձակուրդներին կարդացել եմ  Նար-Դոսի <<Սպանված աղանին >>

այս գիրքը Սառա-ի մասին է :

Մի անգամ անտառում հանդիպում են Ռուբեն Թուսյանը և Սառան որոնց հանդիպման պատճառն է դառնում սպանած աղավնին ,որնել պատմվացքի հիմանական ասելիքն է :

Կարելի է ասել ,որ սպանված աղավնիով հիմք է դրվում հերոսների խեղաթյուրված ճակատագրերը և նույն սպանված աղավնիով էլ ,որ ինքնին նշանակում է մաքրություն և անմեղություն ,որը մարմնավորում էր Սառան և  վերջ է դրվում այդ դրամատիկ և խորը զգացմունքներով հարուստ պատմությանը :

Անտառում Ռուբեն Թուսյանի  ձեռքով սպանված աղվանին պատմության վերջում դարցավ Սառան ,որին նույն պես (սպանեց) Ռուբեն Թուսյանը :

  

Մի անգամ անտառում հանդիպում են Ռուբեն Թուսյանը և Սառան որոնց հանդիպման պատճառն է դառնում սպանած աղավնին նրանք այդպես ծանոթանում են ,իսկ երբ արդեն նրանք ընկերություն էին անում Ռուբեն Թուսյանը գնաց Սան-Պետեր բուրգ սովորելու :Նրանք որոշ ժամանակ նմակագրության մեջ էին ,բայց հետո Թուսյանը էլ չպատասխանեց Սառաի նամակներին ,իսկ Սառան էլ սպանեց իրենց երեխային  ,որ չդառնա հասարակության զոհը երեխաի մասին Ռուբենը չգիտեր :Հետո Սառան հանդիպում և չցանականլով ամուսնանում է իր հոր ընկերոջ որդու հետ ,որոշ ժամանակ  անց  էլի  ճակատագրի բերումով հանդիպում է Թուսյանին ,որը այս անգամ վերջնականպես խոռտակում է Սառաի կյանքը և այն սպանվաց աղավնին դառնում է նրանց պատմության սկիզբն ու վերջը :

Արտիստը

Այս պատմության մեջ շատ է սոցիալական անհավասարությունը և դա համարում եմ սխալ ,քանի որ եթե մարդ հարուստ չէ,  դա չի նշանակում , որ չի կարող իր տաղանդով առանց գումարի առաջ գնալ պետք է երազանքներով չապրել, քանի որ դրանք այդպես էլ մնում են երազանք։

Իմ կարծիքով պատմության վերնագիրը Լևոնի կյանքի մասին էր, նա այդքան տենչում էր դառնալ Արտիստ, բայց հասկանալով , որ գեղարվեստը հարուստների համար է,  թեև նա չդառավ մեծ բեմերի մեծ արտիստը, բայց դարձավ. Այս մեծ պատմության միակ արտիստը։ 

Սահմանական եղանակ

Սահմանական եղանակ  

Անկատար ներկա

եզակի

Խորհել -Խորհում եմ

Խորհել-Խորում ես

Խորհել-Խորհում է

Վազել-վազում եմ

Վազել- վազում ես

Վազել- վազում է

Նայել-նայում եմ

Նայել-նայում ես

Նայել-նայում է

հոգնակի

Խորհել-խորեք

Խորհել-խորհում եք

Խորհել-խորհում են

Վազել-վազեք

Վազել-վազում եք

Վազել-վազում են

Անկատար անցյալ

եզակի

Խորհել-խորհում էի

Խորհել-խորհում էիր

Խորհել-խորհում էր

Վազել -վազում էի

Վազել-վազում էիր

Վազել-վազում էր

հոգնակի

Խորհել- խորհում էինք

Խորհել-խորհում էիք

Խորհել-խորհում էին

Վազել-վազում էինք

Վազել-վազում էիք

Վազել-վազում էին

լրացուցիչ

Տարածության մեջ մարդը իր մարմինը չի զգում  անօդ

Աղջիկը դասավորեց արհեստանոցի բոլոր  անօդները ու դուրս եկավ:

Տղայի աղմկոտ ու անհանգիստ վարքը վախեցնում էր ծնողներին:

Նրանք ամեն ինչ արեցին իրենց արտադրանքի վարկը  բարձր պահելու համար:

2. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Սիրտն անհանգստությունից թրթրաց  ու կարծես մի պահ կանգ առավ:

Ամբողջ օրը խաղաց ու թռվրաց  և միայն երեկոյան հիշեց խոստումը:

Օրումեջ եկող այդ լուրերն էլ հարևանի զայրույթն անընդհատ բորբոքում էին ու գռգրում :էին նրան:

Քարերը գռգռալով  իջնում էին լանջն ի վար, թռչում իրար գլխից ու ձորում միայն դադար առնում  

3  Տրված բառերը տեղադրի՛ր կետերի փոխարեն՝ համապատասխանեցնելով նախադասություններին:

Տոթ էր, աղմուկ ու խառնաշփոթ.կարծես դժոխք  լիներ:

Գլորվում էր զառիվայր լանջով:

Ձայնն էլ խզված էր ու խռպոտոտ :

Առանց ագևորվել լսեցիննրա ամբողջ ելույթը ու հետո նստեցին մտամոլոր:

Դու միանքամայն անտեղյակ ես, դրա համար էլ խոսքդ չեն լսում ու աղմկում են:

անկոտրում  ոգի ունի, հեշտ չէ նրան ծնկի բերել:

Միանգամից գարծընկերնն է ու կպչում գործի:

4. Ընդգծված բառերիև բառակապակցությումերի փոխարեն գրի՛ր տրված հոմանիշները:

    Հայտնվի, պարզապես, գահավիժում էր, զմրուխտ, դեգերում են, վայրը, անցնելու, անընդհատ,կտրվի, կաթիլ, վառվում են, գնալ, սքանչացել էին:

Մի  անգամ Սահարայի բեդվին ցեղերի մի քանի առաջնորդներ Փարիզի մոտ մեծ ջրվեժ տեսան:Սովորական ջրվեժ էր,որ զմրուխտը վայր էր ընկնում  ցած:

Բայց բեդվիններին սքանչելի էր :

Անապատում մարդիկ քանի՜ օր են գնում ջրհորին հասնելու համար:

Քանի՜ ժամ են դեգերում նորից ու նորից փչող ավազը, մինչև որ  փոսի հատակին ջրիկ ցեխ երևա:

Ջրի ամենափոքրիկ կաթիլից անգամ հողի վրա բոցկլտում են  

խոտի վառ կանաչ կայծերը: Երբ մի տեղ անձրև է գալիս, ամբողջ Սահարայից մարդիկ անընդատ  են տեսնում  այդ տեղը:  Բեդվիները պատրաստ են հարյուրավոր կիլոմետրեր կտրել, որպեսզի հայտնվեն, թե խոտն ինչպե՞ս  է աճում:

Բեդվիները ուղղակի չէին կարողանում այդտեղից գնալ: Նրանք խնդրեցին շտապեցնող հյուրընկալին.

-Սպասենք, մինչև ջրի գահավիժումը:

Ալպիական մանուշակ

Ալպիական մանուշակ

Բերդի նկարագրությունը

Բերդը շատ  Առեղծվածային էր և հինավուց, բայց այն ավերված  է   գեղատեսիլ և քարքարոտ

Գետի նկարագրությունը

Գետը ,փրփրոտ էր ու կարծես երկաթները կրծեին այդ փրփուրները   ,բայց դա  չեր խանգառում նրան աշխուժ և հզոր  լինելու համար

վրանի բնակիչները

նրանք երեք հոգի էին հայրը ,մայրը և որդին

Որդին միշտ խախում էր մրի մեջ.և չտես էր  փայլուն մետաղ շատ երևի չեր տեսնում :

Մայրը շատ սև երկար  մազերով  մուգմանուշակագույն աչքերով մի հմաիչ կին էր նրա գլխին միշտ կար գլխաշոր և չեր խոսում անծանոթների հետ տնային տնտեսուհի էր և միշտ կարծես ,թե տան էր :

Հայրը հնձվոր էր  գլխին կար նա շատ խանդոտ և թույ նիարդեր ունեցող մարդ էր :կեղտոտ թաշկինակ  և իհարկե դաշտերում էր անընդադ :

Նկարիչ մասին

Նկարիչը եկել էր բուն նպատակով,որը կաքվաբերդի տեսարժան վայրերը նկարելն էր :Նրան միայն ու միայն հետաքրքրում էին մասնագիտության հետ կապված թեմաները և հնագետի ասած ոչ մի հայտնագործություն նրան չէր հետաքրքրում :

Հնագետի մասին

հնագետին նույնպես չեր հեաքրքրում նկարիչի թեմաները

նրան հետքրքրում էր իր մասնագիտության հետ կապված թեմաները նա մոտենում էր ամեն մի քարին ու կարծես նրա հետ սկսում էին խոսել քարերը :

ուղեկցորդի մասին

Ուղեկցորդը ուզում էր քնել ,ուտել և հանգստանալ

Իմ կարծիքով եթե չլիներ բնության նկարագրություն պատմությունը կլիներ անգույն և ոչ այնքան հետաքրքիր քան հիմա է :

Հնագետը տեսնում էր տերացքը կարծես թանգարան և առեղծվածների մի ամողջ կույտ ,իսկ նկարչի համար այն ուղակի գեղատեսիլ և հիանալի վայր էր նկարելու համար :

Հնագետը կարծես կուրացած լիներ նա տրորում էր ամեն բան ինչը չեր վերաբերվում նրա մասնագիտությանը նա ուղակի չեր տեսնում այն ինչ տեսնում էր նկարիչը ,նկարիչի համար անգամ  այդ փոքրիկ  Ալպիական մանուշակը մի մեծ հրաշքեր :

Ինձ ավելի հոգեհարազատ է հնագետիկերպար քանի ,որ ինձ ավելի հետաքրքիր էառեղծվածեր բացահայտելը  փորփրելպատմություներլ և գտնել  պատասխաները այն բոլոր հարցերի ,որոնք ինձ հետաքրքրում  են :

Գյուղի բնակիչները չտեսեին կեղտոտ և բարի

Եկվորները քաղաքացի էին կոկիկ բարեկիրթ ևբանիմաց

Գյուղի բնակիչները ուրիշ ձև էին մտածում ամենբան  նրանք նույն իսկ մի փոքրիկ բանի վրազարմանում էին:

209-215 վարժ

Ա.Մի խեղճ գյուղացի ծերացած և ուժատ եզ ունի ու չգիտի , թե ինչպես ազատվի բեռ դարձած անասունից :Որոշեց տանել շուկա , ծախել: Եվ քանի որ առևտրի փորձ չուներ , դիմեց իր դրացուն:

-Եզս հալից ընկել է ,իՙնչ կլինի օգնի՜ր տանենք շուկա ,ծախենք:

-Աչքիս վրա ,-պատասխանեց դրացին:

Դրացին խոսքաշեն ու լեզվանի մարդ է , շուկայում սկսեց գավաբանել եզին.

-Ա՜յ եզը ,լա՜վ եզը ,է՜ս կողմին եկեք ,մի էստեղ նայեցեք:

Հո եզ չէ,Աստված վկա, գոմե՜շ է գոմե՜շ…

Բ.Հավաքվեցին մարդիկ ,ու սա շարունակում է.

-Գիտեք ի՜նչ ուժեղ է , առանց զույգի գութան է քաշում:Էնքան խելոք է ու հեզ ,որ կարող եք համ բարձել ,համ լծել:

Մարդիկ լսում են ,քնարկում,ձեռք տալիս եզանը,բայց ամենից ուշադիր եզան տերն է լսում :Լսում, Լսում է ,մեկ էլ դառնում դրացուն ու ասում.

-Չէ, ախպեր , ես իմ ապրանքը չեմ ծախում:Որ էդքան լավն էես կբանացնեմ էլի՜:

Մեր կյանքի մեջ աշխուժություն էր մտցնում մարդանման կապիկը Չամլին ,որն ամեն առավոտ թեյ բերող  սպասավորի հետ մտնում էր մեր ննջարանը:Մի ցատկով կտրեց դռնից մինչև մինջև մահճակալս ընկած տարածությունը և թռավ մահճակալիս:ի նշան ողջյունի շտապ-շտապ համբուրոմ էր ինձ իր խոնավ շուրթերով ու հետո տնքտնքալով հետեվում էր թե ինչպես եմ շաքար լցնում իր բաժակը:Բաժակը ինձանից վերցնում էր իր դողդողացող ձեռքով,մոտեցնում շուրթերին ու խմում ահավոր մի ֆռթոցով:Առանց դադար տալու բարձրացնում էր բաժակը,մինչև որ այն շուռ էր գալիս մռութի վրա:Դրանից հետո վրա էր հասնում մի երկար ընդմիջում:Չամիլին սպասում էր ,որ կիսահալված շաքարը հոսեր իր լայն բացված բերանի մեջ:Երբ համոզվում էր ,որ բաժակի մեջ էլ ոչինչ չկա , խոր հոգոց էր հանում ու բաժակը վերադարձնում ինձ այն աղոտ հույսով ,որ որից կլցնեմ:

Բարձր կրունկով կոշիկները առաջին անգամ երևացել են ուշ միջնադարյան Փարիզում:Բայց կինն իր կրունկները ինչու պիտի պահեր բարձր ու մարմնի ծանրությունը ոտքի թաթերի վրա իչու պիտի դներ:Պատճառն այն էր,որ այն ժամանակ Փարիզի փողոցները սալահատակված չէին,և մի մայթից մյուսն անցնելու ժամանակ խրվել էին փոսը:ԵՎ ահա մի հնարագետ կոշկակար իր համար հնարել էր բարձր կրունկները,որոշեց մյուսների կոշիկներն էլ այդպես կարել:

Աշխարհի մեծածավալ հին գրքերից մեկը հայերեն ՄՇՈ ՃԱՌԸՆՏԻՐ գիրքն է ,որ  պատրաստել էին արջառի և երինջի կաշվից:Դա յոթանասւնհինգ սմ երկարություն և  հիսուն սմ լայնություն ուներ և մոտ երեսուներկու կգ էր կշռում:ՀԱՅ գյուղացիները մեծ գումարով փրկագնեցին ձեռագիրը, երբ սելջուկները դա հափշտակել էին: Միայն դինոզավրերը ու մյուս նախապատմական կենդանիները կարող էին տեսնել հայտնի ամենահին երկնաքարի անկումը,որովհետև երեքհարյուր միլիոն տարի առաջ ,երբ դա ընկավ միայն նրանք թափառեցին ծառանման պտերների հսկա անտառւմ:

Անվավոր չմուշկները Լոնդոնում հայտնագործեցին առաջին օգտագործողն էլ բելգիացի երաժիշտ Ժոզեֆ Մարլինը եղավ:ՆԱ դրանցով եկավ պարահանդես և ամբողջ երեկո սահեց չմուշկներով ու միաժամանակ ջութակ նվագեց:

215  

      ԵՐԲ քամին դադարում էր ալիքները դառնում էին ավելի սահու ու զառիկող, նրանց բարձրությունը փոքրանում էր:Այդ փոփոխությունը կատարվում էր աստիճանաբար և ծփանք դարձած ալիքները շարունակում էին իրենց ընթացքը մինչև ափ հասնելը:     

ԱՅՍ ԻՄ ՀՐԱՇՔ ԱՇԽԱՐՀՆ Է

ԱՅՍ ԻՄ ՀՐԱՇՔ ԱՇԽԱՐՀՆ Է

Այս իմ հրաշք աշխարհն է, ուր
Գլխիվայր են ծառերն աճում,
Եվ ջրվեժներն ալեփրփուր
Դեպի երկինք են շառաչում։
Սարը սարից ամպ է խլում,
Ջուր է խմում ձորը ձորից,
Երկնքի մեջ արտ է ծլում,
Ու երկինք է բուսնում հողից...
Այս իմ հրաշք աշխարհն է, ուր
Շողքը տեր է, շվաքը՝ հյուր։
1.գլխիվայր,ներքև դարձաց շառաչել,- բարձրաձայն հնչիուն իրերի ընդարվելուց արտ,  -հողատարացք
շվաք,-շոխք
2.այնտեղ ամեն ինչ կարծես անհասկանալի երազ էր ծառերը գլխիվայր էին աճում իսկ երկնքի մեջ արտ կար ,որտեղ երկինք էր բուսնում:

204-208 Լրացուցիչ

204.

Գրող-Հայտնի Գրողը այս անգամ էլ փայլեց իր տաղանդով:

Կարուցող-Շենք կարուցող բանվորները  հմուտ էին իրենց գործում :

Ներող –Ներող մարդիկ ուղակի հրաշք են :

Բարձրացնող-Սար բարձրացող մեքենան հասավ եզրագծին:

Հիացող-Նա հիացող դեմքով նայում էր այս ու այն կողմ:

205

Անձրև ,որը վտանգավոր է դարձել ցանքերիհամար:

Լեռնագագաթներ ,որը պատված էմառախուխով:

Ջրվեժը ,որը նկարագրել էր ճանապարհորդը:

Մարդը ,որը ընկած էր դժվար կացության մեջ:

Չորքոթանին, որը գիշերները այցելում էր մերայգին:

Վտակ,որը սկիզբ էր առել անտառից:

206

Անձրև , որ վտանգավոր է դարձել ցանքերիհամար :

Լեռնագագաթները ,որ պատվել են մառախուղով:

Ճանապարհորդ , որը նկարագրել է ջրվեժը:

Մարդ, որ գտնվում է դժվար կացության մեջ:

207

Կանգնեց անկյունում , որ նրան նորից տեսնի:

Խնդրեց ,որ նամակը հասցնի :

Վազեց ,որ մի քանի վայրկյան շահի:

Սպասեց , որ հոսանքը բերի :

Տեսավ ,որ հոսանքի ուղությամբ ցած վազեց :

Խոսեցին , որ ջուրը պակասել է :

208

Մեր կապիկը մի աֆրիկացուց  ձեռք բերեցինք,որը վառ անհատականությամբ ու յուրահատուկ հումորով օժտված մի էակ է:Ամեն օր նրան դուրս ենք տանում ու կապում ծառին:Առաջին երկու օրը խելոք նայում է տան մուտքի մոտ ,ու   նրա կողքով չընդհատվող հոսանքով անցան որսորդները:Մեզ սննդամթերք բերող պառավ կանայք , խումբ խումբ վազեցին խխունջներ ու միջատներ բերող փոթորիկ տղաներ:Մենք ենթադրեցինք ,որ այդ անդադար շարժումը կզվարճացնի նրան ու կհետաքրքրի կապիկին:Այդպես Էլ եղավ :Նա շատ շուտ գլխի ընկավ ,որ պարանի երկարությունն իրեն թույլ է տալիս թաքնվել բակի դռնակի մոտ և օգտվեց դրանից:Հենց ,որ ոչինչ չկասկածող մի աֆրիկացի բակ մտավ , կապիկն իսկույն դուրս ցատկեց  դարանից բռնեց խեղճի ոտքը:Հետն էլ այնքան սոսկալի ճվճվոց գցեց որին նույնիսկ ամենապինդ նյարդեր ունեցող մարդը չեր դիմանում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Շատ վաղուց մի թագավորությունում ծնվեց ջոկոմոն նա թափանցիկ էր բոլորը կարող էին կարդալ նրա մթքերը նրա կողքին բոլորը բարի էին դառնում  ու երբ նա ստւմ եր ճակատի վրա կարմիր գունդ եր առաջանում ու վերանում էր միայն ,երբ ճիշտներ ասում ,իսկ երբ նրան  գաղտնիք էին ասում բոլորը իմանում էին  ,որովհետև  նա թապանցիկ էր և գաղտնիք պահելուց հետո ոչ միայն երևում էր այլ նաև ճակատի վրա գնդիկ եր աճում , բայց սև :Ժամանակ անց փոխվում է նրանց թագավոր և չար մի մարդ է գալիս ու բոլորը նրան չեն սիրում ով ,որ ասում եր մահապատժում ՝՝էին ,երբ Ջոկոմոնը քայլում եր բոլորը տեսնում էին իր մտքերըը թագավորի հետ կապված ու կրկնում ու թագավորը իմանում է ու հրամայում է Ջոկոմոյն գցեն ամենամութ բանտը,զարմանալիորեն բանտը դառնում է թափանցիկ ու գիշերը լույս է տալիս ինչպես արևը ու բռնապետը հրամայում է փակել թագավորության պատուհաներ , բայց միևնույն է չի կարողանում քնել  այ , իսկ Ջոկոմոնը և բանտ լույս էին տալիս , որովհետև ամենաուժեղ ու ամենահզորը դա արդարություն ու ճշմարտություն է:

Այս հատվածի ասելիք դա այն է որ պետք է բարի և ազնիվ ապրես և այո ես համամիտ եմ վերջի հետ

Որովհետև ազնիվ մարդկանց միշտել օգնում է աստված և հանում ամեն դժվարությունից:

Այս պատմվացքը սովերեցնում է որ պետք է ազնիվ լինես և չստես:

Շարունակություն

Բազում շատ բազում անքուն գիշերներիցհետո թագավորը հասկանում է , որ իզուր է փակելՋոկոմոնին բանտում և նաև բանտապետը ասում էր ,_ավազակները տեսնում են որ բանտը թափանցիկ է ևփորձում են փախչել  ,բայց ցատկելիս ,որ իբր պետք էդուրս ցատկեն, ցատկում են ու դիպչում  պատին ևտարբեր կոտրվացքները են ստանում  ,այդպիսովմիայն թագավորի  ոսկիներնեն վանտնվում այդանպետքների վրա ;

Թագավորը շատ է մտածում ու որոշում է  ազատելնրան , բայց որ թագավորությունը լքի մինջև իրժառանքը ծնվի,Ջոկոմոնը դժվարությամբ ,բայցհամաձայնվում է և գնում է մոտիկ թագավորություն:Ամիսներ անց թագավորը հրամայում է ,որ Ջոկոմոնինբերեն թագավորություն ,Ջոկոմոնը գալիս և թագավորըհրամայում է վարակել թափանցիկությամբ նաև իրորդու  զույք քրոջը քանի ,որ այն ժամանակներումպատիվ չեր բերում  թագավորական ընտանքիներին աղջիկ առաջնեկ ունենալնալը Ջոկոմոնը ասում էթագավորին ,որ իրեն մեն- մենակ թողեն իր տանը այդժամանակ է հաջողվում դա անել մարդկանց հետ:Թագավորը համաձայնվում է ,Բայց իրականումՋոկոմոնը  չի կարող այդպիսի վարակ տարածելմարդկանց վրա  դրա համար տանում է երեխաին իրտուն դուռ ու լուսամուտ փակում է  ու մի  տիկնիկիվրա բարուր փաթատում  հետո տիկնիկը հանում է ութվում է , թե այդ տեղ Ջոկոմոի նման մեկ կար ,բայց Ջոկոմոնը կրկին խորամանկում է և մի թափանցիկ ուպինդ բան է տեղադրում բարուրի մեջ  ,որովհետևկզգայն ,որ այդ տեղ երեխա չկա և տանում է և դնումթագվորի որդու կողքին այդ :

Ջոկոմոնը երեխաին վերցնում  է ու գնում այնպիսի տեղ որտեղ թագավորը չեր կարող նրան գտնել:Թագավոր և Թագուհին ու  թագավորականսպասավորներնել էին զարմացած որ երեխան ոչլացում է ոչ քաղցած  է: Թագավորը կանչում է իրհիմար սպասավորներին նրանք ասում են ,որՋոկոմոնը սպանել է երեխային թափանցիկացնելուց ,երբ թագուհին իմանում է վշտից մահանում է ,իսկթագավորը կնոջ վշտից խելագառվում է նրան հանումեն թագավորների ցուցակից և Ջոկոմոին այդ աշխարհիծայրից հրավիրում են որպեսզի նա դառնա թագավորըև թագավորի ժառանգներին  դառնա հայր  :Ջոկոմոին կոչում են թափանցիք թագավոր ,իսկթագավորությունը դառնում է թափանցիկթագավորություն :

Ո՞վ է հրամայում
Մի օր հարցրի մի աղջկա.
– Ձեր տանն ո՞վ է հրամայում:
Նա  նայեց ինձ, ոչինչ չասաց:
– Դե ինչ, ո՞վ է հրամայում՝ հայրի՞կը, թե՞ մայրիկը:
Նա  նայեց ինձ, ոչինչ չասաց:
– Ի՞նչ ես լռում: Ինչ-որ մեկը, հրամայում է, չէ՞:
Նա էլի զարմացած նայեց ինձ ու ոչինչ չասաց:
– Չգիտե՞ս՝ ինչ է նշանակում հրամայել:
Իհարկե գիտի:
– Չե՞ս հասկանում:V
Ինձ է նայում ու ոչինչ չի ասում:
Բարկանա՞մ նրա վրա:
Կարող է՝ խուլ է, չի լսում խեղճը:
Իսկ նա հանկարծ փախչում է ինձնից…
Հետո   կանգնում է,  լեզու հանում և ծիծաղելով  կանչում.
– Ոչ ոք չի հրամայում, որովհետև մենք բոլորս սիրում ենք իրար:

Վերլուծություն

Այս պատմվացքի իմաստը այն է , որ մարդիկ պետք է մի-միանց սիրեն և հարգեն այլ ոչ , թե հրամայեն :

Երիտասարդ խեցգետինը
Վերլուծություն

Այս պատմվացքի ասելիքն այն է ,որ միշտ առաջ գնա ու հասիր նպատակի և եթե մի բան ի սրտե ես ուզում կարողանում ես անել:

Թե ինչպես կապիկները ճամփորդեցին

Վերլուծություն 

չես կարող  տեղումտ կանգնած ու թվա ,թե ամբողջ ոտքիտ տակով անցած  է,ոչ պետք է առաջ գնաս ,որ  տեսնես այն բոլոր բաները ,որ պատկերացնում էիր կանգնած: